zondag 24 augustus 2014

Onze schepping van God

''God is eeuwig, alwetend, geestelijk, één, vrij en harmonie. Omdat Hij dit ook zo wil ervaren ontstaan er tegenstellingen.

Voor zijn eeuwigheid kwam er tijdelijkheid.
Voor zijn alwetendheid kwam er onwetendheid.
Voor zijn geestelijkheid kwam er materie.
Voor zijn eenheid kwam er individualiteit.
Voor zijn vrijheid kwam er beperking.
Voor zijn harmonie kwam er chaos.

Alles wat er is, is God.''

Mensen willen voor alles wat ze niet kunnen begrijpen een antwoord. Als er geen duidelijke antwoorden waren grepen mensen zich vast aan het meest voor de hand liggende.
Wanneer het vierduizend jaar geleden begon te onweren was de eerste logische verklaring - van de bevolking die destijds leefden - dat het een 'bovennatuurlijk verschijnsel' was.
Ze wisten niet beter.

Dit soortgelijke fenomeen is volgens mij ook ontstaan toen mensen begonnen om God - als scheppende kracht - tot een persoon te 'degraderen'.
Er moest een logischer beeld van hem gemaakt worden. Anders zouden we er gezamenlijk niet in kunnen geloven. Ook is het een logische verklaring voor de 'perfecte werking' van ons menselijk lichaam... We zijn immers in zijn evenbeeld geschapen.
Ook al spreken velen van deze oude tradities zichzelf ongelofelijk tegen, blijven ze voor mij wel begrijpelijk. Wel moet ik hier bij zeggen; ''Begrijpelijk voor die tijd.''

Tegenwoordig weten we veel meer. Het Christendom heeft in het jaar 325 na Christus zijn officiële opmars gemaakt na de besluiten van de Eerste Concilie van Nicea. In deze raad besprak keizer Constantijn I met een paar honderd bisschoppen de toekomst van hun religie. De bekendste onderwerpen in deze concilie waren o.a. de christologische kwestie betreffende de aard van Jezus en zijn relatie tegenover (de persoonlijke) God de Vader, de opstelling van het eerste deel van de geloofsbelijdenis (die vandaag te dag nog in elke kerkdienst gereciteerd wordt), het schrijven en van het Nieuwe Testament, het regelen van de datum-berekening van Pasen en Kerst en de bekendmaking van het vroege kerkelijke rechtssysteem.

Dit alles deed Constantijn I jammer genoeg niet om alle bewoners van zijn keizerrijk een duidelijk beeld te geven van de nieuwe religie, maar om macht. En hier is het volgens mij fout gegaan. De overlevering van de werkelijke boodschap van Jezus en andere figuren uit de Bijbel werd vertroebeld.

Het hele christelijke geloof dat vandaag de dag wordt beoefend door nog sommigen in Nederland (en nog velen in de wereld), is allemaal gebaseerd op de uitkomsten van die Eerste Concilie.
Dit baat me geen zorgen en erg vindt ik het ook niet, want ik deed er vroeger ook vrolijk aan mee. Niet dat ik daar een keus in had, maar laten we het daar nu niet over hebben.

Wel vind ik het belangrijk dat mensen afweten van de geschiedenis van 'hetgeen' waar ze in geloven. Hoe het tot stand is gekomen, hoeveel doden ervoor gevallen zijn.. En misschien nog belangrijker: ''Waar het op gebaseerd is.'' Wat velen vaak over het hoofd zien is het feit dat alle grote religies, die vandaag te dag worden uitgeoefend, er niet vanaf 'het begin der tijden' waren. De stromingen van vandaag zijn voortgevloeid uit veel ouderen en veel onbekendere stromingen, waar bijna niemand meer vanaf weet.
Hierover vond ik gisteravond een plaatje. Het is een Engelstalige afbeelding waar heel overzichtelijk wordt geïllustreerd waar alle geloven en mythologische stromingen vanaf stammen.
En wat ik hier persoonlijk interessant aan vind is het feit dat ze uiteindelijk allemaal afstammen uit dezelfde globale animistische stroming.



Animisme en Pantheïsme. Het geloof in het leven. Het geloof in krachten van de natuur. Het geloof in de band tussen jou en de natuur.

Is dit niet de verwaterde essentie van alle geloven? De eenheid van ons allen, overschreeuwd door macht en egocentrisme. Macht en egocentrisme behoren natuurlijk ook tot die éne natuur, het is menselijk. Het belemmerd wel de kijk op de puurheid.

Het belemmerd het beeld dat we van de ware natuur van God hebben.

Dus belemmerd het ook automatisch de ware natuur van... onszelf.

''God gooit een steen, en de steen zegt; ik vlieg.'' ~ Baruch Spinoza  

©Thyme van den Beuken




Bronnen:

1. Athanasius: Select Works and Letters, Deposion of Arius.
2. Athanasius: Select Works and Letters, To the Bishops of Africa.
3. Socrates and Sozomenus Ecclesiastical Histories, Sozomen, Ecclesiastical History, Chapter XVII, Of the Council convended at Nicea on Account of Arius. 
4. Theodoret, Jerome, Genadius & Rufinus: Historical Writings, Theodoret, Ecclesiastical History, Book I, Chapter VI, General Council of Nicea.
5. Nicea Myths: Common Fables About The Council of Nicea and Constantine. 
6. Encyclopaedia Britannica. 11th ed. Vol. 2. 1911: ''Animism''. 

zaterdag 23 augustus 2014

Interview met Gerben van Vliet over non-dualiteit

NTV:
Wat betekend non-dualiteit volgens jou, Gerben?

Gerben:
Non-dualiteit is een filosofisch systeem dat verwijst naar niet-tweeheid.

NTV:
En wat betekend die niet-tweeheid voor jou?

Gerben:
Voor mij is het een ontdekking van iets dat ik altijd al wist, maar nooit bij stil had gestaan. Het is een verschuiving van perspectief. Het verschuift van "ik ben een persoon, met een vrije wil, die in een wereld leeft, die ervaringen heeft", naar "ik ben de waarnemer van al die ideeën en tegelijkertijd ben ik niets anders dan die ideeën zelf".

NTV:
Duidelijk verwoord! Heeft dit 'weten' je leven veranderd?

Gerben:
Het leven, zoals dat wordt genoemd, gaat gewoon door. Samen met alle leuke en vervelende facetten ervan. Alleen wordt ontdekt dat er niemand is die het ondergaat, of het ervaart. Het wordt een soort denkbeeldig toneelstuk met denkbeeldige acteurs. In "gewone mensentaal" heeft dit wel geresulteerd in een relaxter leven. Ervaringen blijven minder hangen, en het wordt niet persoonlijk genomen. Omdat die persoon niet bestaat.

NTV:
Duidelijk Gerben. Er wordt vanuit een ander oogpunt naar 'het leven' gekeken. Hoe reageert je naaste omgeving hierop?

Gerben: 
Dat is heel tegenstrijdig, eigenlijk. Ik merk dat ik mensen soms minder kan bieden dan voorheen. Als het allemaal wat minder serieus wordt genomen, wordt daar niet altijd positief op gereageerd. Anderzijds, juist omdat het niet zo serieus meer is, kan ik ook meegaan in andermands problemen of soortgelijke zaken. Maar dan niet meer met het idee dat dat iets is wat er niet zou moeten zijn. Al met al veranderd er iets in de manier hoe ik mensen benader. Sommige mensen die problemen bij je ventileren, merken dat hun gevoel minder wordt beantwoord. Maar ben ik in een geduldige bui, wordt er misschien wel in meegegaan. Heel verschillend dus.

NTV:
Goed! Probeer je in een geduldige bui andere mensen ook non-dualiteit uit te leggen? Of hou je het liever voor 'jezelf’?

Gerben:
Dat heb ik in het begin wel vaak gedaan, maar ik kwam vaak van de koude kermis thuis. Ik vond het zo'n mooie ontdekking dat ik het iedereen wilde vertellen. Nu het langer geleden is heb ik dat niet zo meer. Ik doe het nu alleen als iemand geïnteresseerd is. Wel leuk dat de neurowetenschap er tegenwoordig goed bij aansluit. Zo kan het in principe ook op de wetenschappelijke manier verteld worden. Roeland de Looff heeft er een boek over geschreven.

NTV:
Je benoemde de nieuwe bevindingen van de neurowetenschap. Denk je dat hierdoor meer mensen bij het concept 'non-dualiteit' zullen stranden?

Gerben:
Ja, ik denk dat het hierdoor toegankelijker wordt gemaakt. Door de wetenschap krijgt zo'n muffe Indiase filosofie wel meer frisheid! Haha. En tegelijkertijd, omdat de non-dualiteit verder gaat in hun benadering, kan de neurowetenschap een goed opstapje zijn.
Veel vragen die beginnende zoekers hebben kunnen door de wetenschap al zijn opgelost.

NTV:
Duidelijk! Ook noemde je net Roeland de Looff. Hij geeft lezingen en bijeenkomsten over non-dualiteit en wordt daarom door sommige een advaita-leraar genoemd. Heb jij zelf iets met die traditionele leraar-op-leerling-methode die al eeuwen lang, in de Advaita Vedanta-traditie, wordt beoefend?
(Wel moet ik zeggen dat naar mijn mening Roeland niet de meest 'typische leraar' is).

Gerben:
Vroeger was er geen andere manier om dit over te brengen, dan van leraar op leerling. Ik heb zelf ondervonden dat, na veel boeken gelezen te hebben, het goed geweest is een aantal advaita-leraren ontmoet te hebben. Ik ben naar bijeenkomsten gegaan. Satsangs, zoals dat heet. Het zijn vraag-antwoord sessies in groepsverband, zoals die eeuwen geleden ook al in India werden gehouden. Het was voor mij alleen al verhelderend om te zien dat de leraar helemaal geen speciaal persoon was. Gewoon iemand zoals jij en ik. Dus dat misverstand werd toen ook opgelost.
Tegenwoordig zijn er zo veel manieren om de boodschap over te brengen. Nog steeds worden er door het hele land satsangs gehouden. Maar daarnaast kun je boeken lezen van verschillende mensen, op internetforums kijken, chatten met leraren. Het grote verschil is nu ook dat je met veel verschillende leraren in contact kan komen. Vroeger was je vaak op één leraar aangewezen. Nu kun je hier en daar wat shoppen en kijken wie je het meest aanspreekt.

NTV:
Goed Gerben. Je beschrijf de grote getale platformen en manieren waarop mensen informatie kunnen vinden over dit onderwerp.
Hoe kijk jij tegen oefeningen aan zoals meditatie en/of yoga?
Denk je dat mensen in die stilte 'het' ook kunnen zien?

Gerben:
Door de boeken die ik had gelezen, had ik veel informatie tot me genomen. En veel daarvan ook aangenomen voor waar. Het was in mijn geval goed eens zelf te kijken of het wel echt waar was, wat ik las. Dus, gedachten werden onder de loep genomen, gevoelens werden eens beter bekeken. Alle ideeën die ik over de wereld had werden eigenlijk op losse schroeven gezet. Het onderzoeken van die dingen heb ik het beste kunnen doen in stilte. Niet met wierook, of met andere sfeerbepalende dingen, maar gewoon stil zitten. En eens goed kijken hoe het zit. Dit zou je een meditatie kunnen noemen, en het kan zeker helpen omdat er rust voor nodig is om te ontdekken wie je bent.
Van yoga heb ik geen verstand, maar probeer gewoon alles uit zou ik zeggen. Als het voor jou werkt dan maakt het niet uit wat het is; rituelen, yoga-oefeningen, New-Age muziek. Zolang bovenstaande maar niet als doel op zich wordt gebruikt. Het is meer een soort instrument.
Correctie: Ideeën die ik over de wereld, én over mezelf, had.

NTV:
Hoe ben je zelf met het concept 'non-dualiteit' in aanraking gekomen?

Gerben:
Ik kreeg een aantal jaren geleden te maken met verslaving, en een angststoornis. Op een gegeven moment ben ik, via een therapeut die ik destijds had, in aanraking gekomen met spiritualiteit. En toen ik merkte dat spiritualiteit vaak meer vragen opleverde dan er werden opgelost, ben ik verder gaan zoeken en bij non-dualiteit terechtgekomen.

NTV:
Je benoemde dat je iets aan het zoeken was. Heb je dat nu gevonden? Weet je  wat je destijds zocht?

Gerben:
Ik zocht naar waarheid. Eigenlijk over hoe de wereld in elkaar zat. Of ik dat nu heb gevonden... Ja en nee. Ja omdat ik heb ontdekt wie ik ben, namelijk "datgene" dat de wereld mogelijk maakt en dat ik tegelijkertijd die wereld ben, inclusief ikzelf als persoon. Dus de vraag is eigenlijk opgelost. En nee, omdat ik er achter kwam dat er dus geen absolute waarheid in de wereld is te vinden.

NTV:
Mooi verwoord Gerben. Gezien mijn tijd naderen we het einde van dit interview. Wel wil ik nog één ding van je vragen. Ik zou elk interview graag willen afsluiten met een mooie 'quote'. Weet jij een mooie uitspraak van iemand anders, of misschien van jezelf, over dit onderwerp?

Gerben:
Jan Koehoorn vind ik heel helder.
''Als er geen bewustzijn is, is er niks om in te verschijnen. Dus daaruit volgt dat iets dat in bewustzijn verschijnt, niets anders kan zijn dan bewustzijn.''

NTV:
Bedankt voor de uitspraak. Ook wil ik wil je bedanken voor je woorden en tijd! Wie weet tot een volgende keer.

Gerben:
Graag niet gedaan! Haha.
















Interviewer: Thyme van den Beuken

woensdag 20 augustus 2014

Wat is een depressie?

Ik heb dit stukje al een tijdje geleden in elkaar gezet en met de recente dood van acteur en komiek Robin Williams leek het me wel een goed moment om dit onderwerp eens verder te belichten.

Eén op de tien mensen krijgt in zijn leven te maken met een ernstige depressie, waarbij het gevoel van eigenwaarde en het humeur zo diep zinken dat het bestaan ondraaglijk lijkt. Je voelt je gevangen in je eigen omgeving. Je vindt nergens meer plezier in, vermijdt contact met andere mensen en wordt gekweld door problemen en (zelfmoord)gedachten.

Depressie beïnvloedt naast het rationele gedeelte in de hersenen vaak ook lichamelijke processen, slaapproblemen, vermoeidheid, minder eetlust en een verstoorde spijsvertering.

Onderzoekers denken dan ook dat depressies niet op één plek in de hersenen tot stand komt, maar dat de ziekte ontstaat als zenuwprocessen in verschillende delen van de hersenen uit balans raken. Al in 1999 bewees Helen Mayberg, die nu aan de Emory University School of Medicine in Atlanta, Georgia (VS) werkt, dat als de depressie bij patiënten afname na behandeling, de activiteit in twee gebieden van de buitenste laag van de frontale kwab steeg, en daalde in een ander deel van de hersenschors, dat diep in de hersenen ligt.
Als gezonde proefpersonen aan iets triests moesten denken en in een korte, depressie-achtige toestand vervielen, gebeurde juist het tegengestelde: de activiteit daalde in de twee buitenste gebieden van de hersenschors en steeg in het diepere deel.

Dit diepliggende gebied in de hersenen noemen we Brodmann area 25 (zie afbeelding).
En het blijkt van doorslaggevende betekenis te zijn voor de ontwikkeling van depressie.


De meeste mensen zien depressies als een kleine neerslachtige bui, die iedereen wel eens heeft. Toch zit dat werkelijk heel anders. De gedachten en stofjes die een gedeprimeerd-brein produceren werken zo intens in op het lichaam dat de mensen zichzelf letterlijk 'gevangen' voelen.

Vaak hoor je mensen zeggen: ''Zie het toch van de positieve kant. Het komt wel weer goed.''
Nou, als het zo makkelijk was, was er volgens mij niemand meer depressief. Je kunt zo'n dergelijke uitspraken vergelijken met het vertellen tegen een coma-patiënt dat hij of zij wakker moet worden.
Als de hersenen alle delen verdoven die je 'normaal' laat functioneren is dat toch onmogelijk?

Onze hersenen zijn de bestuurders en keuze-maak-machines van het lichaam. Er zit geen mannetje in het hoofd van iemand met een depressie, maar er raken (zoals ik hierboven al schreef) zenuwprocessen uit balans. Dit komt door honderden uitwendige factoren waar we óók geen controle over hebben. Zelfs genetische aanleg kan een rol spelen. Zo hebben kinderen van ouders met een depressie drie keer zo grote kans om het ook te krijgen.

Je omgeving speelt ook een grote rol. Depressies komen wat vaker voor bij mensen met een lage opleiding, mensen zonder een betaalde baan of met tijdelijk werk, inwoners van grote steden, alleenstaanden, gescheiden mannen, gedetineerden en vluchtelingen in asielzoekerscentra.
Ook hebben de levensgebeurtenissen van mensen grote invloed. Mishandeling en verwaarlozing tijdens de jeugd maken de kans groter.
Het meemaken van traumatische gebeurtenissen bij volwassen spelen ook mee. Dit verklaard bijvoorbeeld depressies bij vluchtelingen.
Depressie kan ook een reactie zijn op pijn of verlies - verlies van werk en relaties of weten dat een (lichamelijke) ziekte het leven korter zal maken.

Bij sommige ziektes als kanker, beroerte, multiple sclerose, ziekte van Parkinson, hormonale aandoeningen, infecties of stofwisselingsziektes is depressie weer een verschijnsel van die ziekte. En niet te vergeten zijn er ook verschillende medicijnen zoals bloeddrukverlagers, hormonen, en Parkinson-middelen die depressies kunnen veroorzaken.

Dit zijn nogal wat oorzaken op een rij voor die 'simpele' uit-balans-raking van zenuwprocessen. Heel interessant allemaal, maar wat ik ook met dit stukje wil bereiken is mensen laten zien dat je een depressie écht een ziekte mag noemen. In de eerste zin van dit artikel benoemde ik de dood van acteur en komiek Robin Williams en zijn recente dood, die een prikkel vormde om dit artikel opnieuw te schrijven.

Over zijn overlijden las ik een mooi stuk op het internet. Ik kan de titel van het artikel niet honderd procent reproduceren maar het was zoiets als: ''Robin Williams did not die from suicide'', ''Robin Williams is niet gestorven door zelfmoord''. Het klonk eerst als een 'lokkende' titel die een journalist had bedacht om mij het stuk eerder te laten lezen, maar niets was minder waar. In het stuk beweerde de schrijver dat de titel ook daadwerkelijk klopte. Zover ik wist is de acteur dood aangetroffen in zijn woning, waarin hij zelfmoord had gepleegd door ophanging.

''Ohjeej'', dacht ik. ''Zit ik weer op zo'n 'conspiricy-site' waarin beweerd wordt dat alle bekende dode mensen ergens in een grot leven en niet echt dood zijn.''

Maar ook die gedachten bleek niet waar te zijn. De schrijver eindigde het artikel met een mooie zin, die het hele stuk en de titel liet kloppen. En met deze zin wil ik dit artikel afsluiten.

''Robin Williams didn't die from suicide. He died from depression.'' 

©Thyme van den Beuken