zondag 23 november 2014

De mens heeft geen eigen vrije wil


"De handeling vindt plaats, maar er is niet iemand die hem doet."
~ Siddharta Gautama (Buddha)

Je ouders, familie, je verstand, aangeboren gezondheid, uiterlijk, geslacht, opvoeding, schoolkeuze, seksuele voorkeur, karakter, smaak, geboorteplaats, zijn allemaal zaken waar je zelf totaal geen invloed op hebt, maar die bij elkaar wel al voor zo'n 80% bepalend zijn voor het verloop van je leven.

De vrije wil is slechts een idee dat mensen hebben, omdat we het sterke gevoel hebben dat we volledig zelf bepalen welke activiteiten en handelingen we uitvoeren. Maar dat gevoel berust op een illusie.


Toeval bestaat niet

Wat wij toeval noemen, is in feite een onvermijdelijke samenloop van omstandigheden. Laten we een voorbeeld geven van deze onvermijdelijkheid. Het tegenkomen van een bekende op een onverwachte plaats wordt vaak toevallig genoemd. Maar als er iets een onvermijdelijke samenloop van omstandigheden is, is het wel zo'n toevallige ontmoeting. U ging immers bewust op een bepaald moment de deur uit en ging een zekere route afleggen. Aangezien uw kennis eveneens op een zeker moment een bepaalde route ging afleggen is het volkomen logisch en onvermijdelijk dat u elkaar tegen komt. Het is net zo toevallig/onvermijdelijk als dat u onbekende persoon-X tegen het lijf loopt.

Interessant filmpje over wetenschappelijk onderzoek naar de vrije wil:


Een mens is een vallende steen

Als je een steen van een rots gooit stuitert hij, afhankelijk van wat hij onderweg tegenkomt, alle kanten op. Blijkbaar zonder systeem en volkomen toevallig. Maar dit is bedrog, want als die steen onder exact dezelfde omstandigheden een tweede keer naar beneden werd gegooid, zou die tot op de mm nauwkeurig precies dezelfde route afleggen en dus dezelfde bewegingen en stuiteringen maken. Er is namelijk slechts een weg mogelijk bij een bepaalde windrichting, steenvorm, rotsbegroeiing, afstand, enz.

Het leven van een mens kun je vergelijken met die vallende steen. Wij worden ook van een rots gegooid op moment dat we geboren worden. We denken weliswaar dat we onze eigen route kiezen, maar dit is bedrog aangezien onze route wordt bepaald door de persoon die we zijn (de vorm van de steen) en de dingen/mensen die we tijdens ons leven tegenkomen (de vorm en begroeiing van de rots).


Product van onze ouders en omgeving

Een mens is eigenlijk volledig het product van z'n ouders. Zij waren het die de steen hebben gemaakt en van de rots hebben gegooid. Als baby ben je sowieso 100% het product van je vader en je moeder, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Maar ook daarna heb je als opgroeiende volwassene geen invloed op je ontwikkeling. Je ouders voeden je immers op, terwijl tante, opa, buurman en oma ook hun invloed doen gelden. Ook wat je op school en in de buurt allemaal tegenkomt heb je volstrekt niet in eigen hand. Het is dus geen toeval wie en wat je allemaal ervaart, maar het zijn onvermijdelijke samenlopen van omstandigheden, die je lot en leerproces bepalen. Want ook je ouders hebben slechts ten dele in de hand wie je onderwijzers zijn, welke (verkeerde) vriendjes en vriendinnetjes je ontmoet, welke dingen je ziet, welke ervaringen je opdoet, wat je op TV voor leuks en/of ellende ziet. Op je vorming en ontwikkeling heb je dus zelf geen invloed, hoewel je leraren en ouders je ongetwijfeld inprenten dat jezelf verantwoordelijk bent voor je handelen, het goede moet doen en het slechte moet laten. Dat is natuurlijk prima want daar steek je het nodige van op.


Meerderjarig

Eindelijk ben je dan volwassen en zelf verantwoordelijk voor je doen en laten. Als je het geluk heb gehad dat je een goede opvoeding hebt gehad en je ouders je geleerd hebben dat je sociaal moet zijn en moet werken voor de kost, zal het wel lukken een gezin te stichten. Hoewel verliefd worden op een "toevallig" passerende schoonheid, ook meer met onbeheersbare driften te maken heeft dan met een vrije wil. En dat je die mooie meid zou tegenkomen was onvermijdelijk omdat zij net als jij op de gedachte kwam die middag een eindje te gaan wandelen. Je hebt dus echt niet in de hand met wat voor een type je gaat samenleven.


Het vervolg van de vallende steen

Als vallende steen ben je inmiddels van vorm veranderd, want je bent scherfjes en moleculen kwijtgeraakt door de (harde) aanrakingen met de rots. Misschien ben je ook wel wat gepolijst, omdat je een tijdje door een rivier met in een kolkende stroomversnelling bent meegevoerd. Je bewegingen worden daardoor wat anders, maar dat heb je zelf niet in de hand want dat is allemaal onder invloed van die onvermijdelijke zwaartekracht gebeurd.


Belangrijke beslissingen in het leven

Het lijkt of we die autonoom uit vrije wil doen. Maar in werkelijkheid geven onze hormonen, ons aangeboren karakter, onze ervaringen ons verstand datgene in, wat onvermijdelijk bij ons hoort. We kunnen niet anders dan onze programmering ons stuurt.

Als je de filmbeelden van je leven terugdraait en dus in omgekeerde richting terugziet begrijp je dat je steeds maar op één manier kon handelen, namelijk zoals heeft plaatsgevonden. Dan besef je ook dat er in feite geen slechte en geen goede mensen bestaan, aangezien de mens een product is van ouders en omstandigheden, die onvermijdelijk gaat handelen op de manier waarop hij/zij heeft gehandeld.

Maar toegegeven: op het moment dat we onrecht ervaren, of mooie dingen ons raken, worden ons handelingen en gedachten bepaald door (combinaties van) emoties, driften, gevoelens, ervaringen, verstand. Dan zijn we bovenstaande theorie even vergeten, gelukkig.

Bron: http://bit.ly/Artikel-VrijeWil